Zasadnicze efekty globalizacji

Abstrakt

Globalizacja stanowi zarówno olbrzymią szansę, jak i wyzwanie oraz zagrożenie dla współczesnego świata. Konsekwencje globalizacji dla poszczególnych jej uczestników zależą od ich postawy i siły przetargowej na rynku,. Ogromna kumulacja kapitału i bogactwa pozwoliła najsilniejszym na dyktowanie „reguł gry” i tym samym na znaczące ograniczenie prawdziwej konkurencji. Współczesna globalizacja ma więc charakter asymetryczny, biorąc pod uwagę nie tylko zakres jej oddziaływań na poszczególne dziedziny życia, ale i jednokierunkowość narzucanych reguł — ze sfery ekonomicznej do politycznej, społecznej i kulturowej, z państw wysoko rozwiniętych do pozostałych, od globalnych i regionalnych niepaństwowych podmiotów gospodarczych do państw oraz ze względu na zróżnicowany poziom możliwości, niezależności i nierównomierność ponoszonych kosztów i uzyskiwanych korzyści przez jej uczestników. We współczesnym świecie tracą zarówno państwa (a zwłaszcza społeczeństwo), które zamykają się na globalne wpływy, jak i te, które całkowicie bezkrytycznie przyswajają wszystkie zdobycze globalizacji i ulegają naciskom sił globalnych.