Warunkowe umorzenie postępowania karnego jako przejaw interdyscyplinarności prawa karnego z uwzględnieniem status pokrzywdzonego

Autor

  • Jan Kudrelek
  • Sławomir Kudrelek

DOI:

https://doi.org/10.24426/zngsw.v19i2.52

Słowa kluczowe:

umorzenie, naprawienie szkody, ofiara przestępstwa, pokrzywdzony, podejrzany, przestępstwo, środek probacyjny, zadośćuczynienie, porozumienie, mediacja, więź materialno-procesowa, postępowanie przygotowawcze

Abstrakt

Interdyscyplinarność w prawie jest zjawiskiem powszechnym. Uzasadnieniem tego jest wzajemne przenikanie się wartości i norm prawnych jej chroniących. Niewątpliwie skuteczność systemu prawa w danym państwie wymaga, żeby normy poszczególnych dyscyplin prawa uzupełniały normy innych dyscyplin prawa. Także prawo karne sensu largo jest zespołem norm wzajemnie się uzupełniających. Zależność prawa karnego materialnego i prawa karnego procesowego nie podlegają potrzebie tłumaczenia. Materialne prawo bez norm określających tryb postępowania byłoby prawem „martwym”. Przykładem ścisłego związku między normami prawa karnego materialnego i prawa karnego procesowego jest instytucja warunkowego umorzenia. Więź materialno-procesowa instytucji warunkowego umorzenia jest bardzo silna i, jak podkreśla się w literaturze, raczej nierozerwalna. Na tle zmiany tej instytucji znacząco dostrzegalne jest także zwiększenie udziału aspektu procesowego wyrażającego się w tworzeniu kompleksu przepisów formalnych, normujących procedurę orzekania o warunkowym umorzeniu postępowania karnego. Ustawodawca rozwijając regulację procesową warunkowego umorzenia uwzględnia nowy trend w polityce karnej, jakim jest zwiększenie roli uczestników procesu, a zwłaszcza oskarżonego i pokrzywdzonego na wydawane przez sąd orzeczenie w drodze porozumienia się co do kwestii naprawienia szkody i zadośćuczynienia ofierze przestępstwa. Publikacja ukazuje wzajemne i uzupełniające się oddziaływanie norm prawa karnego i prawa karnego procesowego na przykładzie instytucji warunkowego umorzenia postępowania karnego.

Bibliografia

Bafia, J. (1968). Wzbogacenie środków zwalczania drobnej przestępczości. PiP nr 4–5, 638.

Bieńkowska, E. (1998). Co to jest mediacja? Jurysta, nr 10–11, 31.

Cieślak, M. (1968). O węzłowych pojęciach związanych z sensem kary. NP, nr 2, 132.

Daszkiewicz, W. (1970). Zasądzenie odszkodowania z urzędu w polskim procesie karnym. Warszawa.

Daszkiewicz, W. (1972). Naprawienie szkody w prawie karnym. Warszawa.

Gerecka-Żołyńska, A. (2002). Powództwo cywilne w procesie karnym a obowiązek naprawienia szkody. Uwagi na tle art. 62 k.p.k. oraz art. 46 § 1 k.k. W: S. Stachowiak (red.). Współczesny polski proces karny. Księga ofiarowana Prof. T. Nowakowi. Poznań.

Gerecka-Żołyńska, A., Mazur, P., Paluszkiewicz, H. (2009). Kilka uwag o instytucji warunkowego umorzenia postępowania na tle jej związków z prawem materialnym i formalnym. W: Z. Ćwiąkalski, G. Artymiak (red.). Współzależność prawa karnego materialnego i procesowego. Warszawa.

Kozioł, T. (2000). Z problematyki przesłanek warunkowego umorzenia postępowania karnego. CPKiNP, nr 2, 25.

Kunicka-Michalska, B. (1982). Warunkowe umorzenie postępowania karnego w latach 1970–1977. Warszawa.

Murzynowski, A. (1970). Nałożenie obowiązku naprawienia skutków przestępstwa jako element nowej polityki karania. PiP, nr 5, 716–717.

Murzynowski, A. (1994). Istota i zasady procesu karnego. Warszawa.

Paluszkiewicz, H. (2005). Warunkowe umorzenie postępowania karnego w stadium postępowania przed sądem. W: Nowy kodeks postępowania karnego. Komentarz, t. I. Warszawa.

Rogalski, M. (2016).Obowiązek naprawienia szkody lub zadośćuczynienie za doznaną krzywdę. W: R.A. Stefański (red.). Środki karne po nowelizacji w 2015 roku. Warszawa.

Samborski, E. (2004). Dochodzenie roszczeń cywilnych w procesie karnym. Warszawa.

Szpunar, A. (1974). Rozważania nad odszkodowaniem i karą. PiP, nr 6, 15.

Tobis, A. (1974). Z rozważań nad istotą warunkowego umorzenia postępowania karnego. RPEiS, nr 4, 139.

Ustawa z dnia 19 kwietnia 1969 r. Kodeks karny. Dz.U. nr 13 poz. 94 z późn. zm.

Ustawa z dnia 19 kwietnia 1969 r. Kodeks postępowania karnego. Dz.U. nr 13 poz. 96 z późn. zm.

Ustawa z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw. Dz.U. poz. 396.

Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny. Dz.U. nr 88 poz. 553 z późn. zm.

Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania karnego. Dz.U. nr 88 poz. 555 z późn. zm.

Waltoś, S. (1977). Współzależność prawa karnego materialnego i procesowego. ZNUJ, nr 74, 181.

Warkałło, W. (1972). Odpowiedzialność odszkodowawcza. Funkcje — rodzaje — granice. Warszawa: wyd. II.

Wąsek, A. (1997). Związki prawa karnego materialnego z procedurą karną. Studia Iuridica, t. XXXIII, 233.

Zoll, A. (1973). Materialnoprawna problematyka warunkowego umorzenia postępowania karnego. Kraków.

Pobrania

Opublikowane

2018-11-17

Jak cytować

Kudrelek, J., & Kudrelek, S. (2018). Warunkowe umorzenie postępowania karnego jako przejaw interdyscyplinarności prawa karnego z uwzględnieniem status pokrzywdzonego. Zeszyty Naukowe Gdańskiej Szkoły Wyższej, 19(2), 55–64. https://doi.org/10.24426/zngsw.v19i2.52

Numer

Dział

Prawo. Nauki o administracji