Alkoholowy zespół płodowy (FAS) jako wyzwanie naszych czasów
DOI:
https://doi.org/10.24426/zngsw.v22i0.238Słowa kluczowe:
embrion, płód, alkoholowe uszkodzenie płodu, spektrum płodowych zaburzeń alkoholowych, zaburzenia rozwoju człowieka, diagnoza FAS, terapia i profilaktyka FASAbstrakt
W artykule podjęto problematykę alkoholowego zespołu płodowego (FAS). Wyjaśniono pojęcie i określono charakterystyczne cechy FAS. Opracowano diagnozę FAS i współistniejących zaburzeń rozwoju człowieka. Podjęto też próbę skonstruowania programu terapii i profilaktyki FAS.
Bibliografia
Abrahams, P. (2010). Encyklopedia zdrowia małego dziecka. Warszawa: Świat Książki.
Banach, M. (red.). (2011). Alkoholowy zespół płodu. Teoria. Diagnoza. Praktyka. Kraków: Wydawnictwo WAM.
Baker, B.L., Brightman, A.J. (2008). Kroki ku samodzielności. Nauczanie codziennych umiejętności dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Gdańsk: GWP.
Baranowska, A.S. (2018). Płodowy zespół alkoholowy (FAS) jako zagrożenie dla rozwoju dziecka. Pobrane z: www.ojs.uke.edu.pl/index.php/johs/article/download/3431/pdf.
Carson, R.C., Butcher, J.N., Mineka, S. (2006). Psychologia zaburzeń. Człowiek we współczesnym świecie (vol. 1, vol. 2). Gdańsk: GWP.
Cierpiałkowska, L. (2007). Psychopatologia. Warszawa: Wyd. Naukowe Scholar.
Czabała, J.C. (2002). Czynniki leczące w psychoterapii. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN.
Doroszewska, J. (1989). Pedagogika specjalna (tom I, tom II). Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź: Ossolineum.
Feldman, R.S. (2008). Zrozumieć psychologię. Wrocław: Wydawnictwo Astrum.
Habrat, B. (1996). Szkody zdrowotne spowodowane alkoholem. Warszawa: Wydawnictwo Springer.
Haslam, M.T. (1996). Psychiatria. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.
Hryniewicz, D. (2007). Specyfika pomocy psychologiczno-pedagogicznej dzieciom z FAS. Warszawa: Wydawnictwo Edukacyjne Parpamedia.
Jadczak-Szumiło, T. (2008). Dlaczego jest potrzebna wczesna diagnoza dla dzieci z FAS? Świat Problemów, nr 12.
Jedynak, S., Kojkoł, J. (red.). (2009). Encyklopedia filozofii wychowania. Bydgoszcz: Wyd. Branta.
Kendall, P.C. (2004). Zaburzenia okresu dzieciństwa i adolescencji. Mechanizmy zaburzeń i techniki terapeutyczne. Gdańsk: GWP.
Klecka, M., Janas-Kozik, M. (2009). Dziecko z FASD. Rozpoznania różnicowe i podstawy terapii. Warszawa: Wyd. Edukacyjne Parpamedia.
Klecka, M. (2004). Fetal Alcohol Syndrome — Alkoholowy Zespół Płodowy. Poalkoholowe dzieci ze złożoną niepełnosprawnością. Dziecko Krzywdzone, nr 8.
Kratochvil, S. (2003). Podstawy psychoterapii. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.
Liszcz, K. (2011). Dziecko z FAS w domu i w szkole. Kraków: Wydawnictwo Rubikon.
Mellibruda, J. (2001). Alkohol i życie codzienne. Warszawa: Instytut Psychologii Zdrowia PTP.
Mellibruda, J., Sobolewska-Mellibruda, Z. (2006). Integracyjna psychoterapia uzależnień. Teoria i praktyka. Warszawa: Instytut Psychologii Zdrowia PTP.
Melka-Roszczyk, M. (2013). Na skutek picia. Psychologia w szkole, nr 1.
Meyer, R. (2003). Psychopatologia. Jeden przypadek — wiele teorii. Gdańsk: GWP.
Namysłowska, I. (red.). (2007). Psychiatria dzieci i młodzieży. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL.
Okulicz-Kozaryn, K., Borkowska, M. (2015). Diagnoza FASD dla celów edukacyjnych i wychowawczych. Pobrane z: http://repezytorium.ukw.edu.pl/handle/item/3060.
Panasiuk-Chodnicka, A.A., Panasiuk, B. (2013). Paradygmat patologii życia rodzinnego i strategii radzenia sobie z nią (dyskurs na temat bezpieczeństwa zdrowotnego współczesnej rodziny). W: M. Borkowski, A. Wesołowska (red.), Bezpieczeństwo zdrowotne człowieka. Wybrane problemy. Gdańsk: Wyd. Gdańskiej Szkoły Wyższej.
Panasiuk, B. (1998, 1999). Podstawy psychologii. Gdynia: Wyd. Akademii Marynarki Wojennej.
Pawłowska-Jaroń, H. (2010). Płodowy Zespół Alkoholowy — zagadnienia mowy i percepcji. Szkoła Specjalna, nr 2.
Pąchalska, M. (2007). Neuropsychologia kliniczna. Urazy mózgu. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN.
Pisula, E. (2000). Autyzm u dzieci. Diagnoza, klasyfikacja, etiologia. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN.
Plomin, R., De Fries, J.C., Mc Clearn, G.E., Mc Guffin, P., (2001). Genetyka zachowania. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN.
Popularna Encyklopedia Collins. (2007). Ożarów Mazowiecki: Firma Księgarska.
Pospiszyl, I. (2009). Patologie społeczne. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN.
Pużyński, S. (2002). Depresje i zaburzenia afektywne. Warszawa: Wyd. Lekarskie PZWL.
Rachman, S. (2005). Zaburzenia lekowe. Modele kliniczne i techniki terapeutyczne. Gdańsk: GWP.
Rathus, S.A. (2004). Psychologia współczesna. Gdańsk: GWP.
Reber, A.S., Reber, E.S. (2005). Słownik psychologii. Warszawa: Wyd. Naukowe Scholar.
Robinson, B.E., Rhoden, J.L. (2003). Pomoc psychologiczna dla dzieci alkoholików. Warszawa: Wyd. Edukacyjne Parpamedia.
Rymaszewska, J. (red.). (2011). Psychiatria — co nowego? Wrocław: Wydawnictwo Cornelis.
Seligman, M.E.P., Walker, E.F., Rosenhan, D.L. (2003). Psychopatologia. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.
Sęk, H. (2007). Wprowadzenie do psychologii klinicznej. Warszawa: Wyd. Naukowe Scholar.
Sęk, H. (red.). (2007). Psychologia kliniczna (tom 1, tom 2). Warszawa: Wyd. Naukowe PWN.
Simon, F.B. (1998). Słownik terapii rodzin. Gdańsk: GWP.
Smrokowska-Reichmann, A. (2004). Alkoholowy zespół płodowy — upośledzenie, którego można było uniknąć. Wspólne tematy, nr 6, 7–8.
Sobolewska-Mellibruda, Z. (2011). Psychoterapia Dorosłych Dzieci Alkoholików. Strategie, procedury i opisy przypadków pracy psychoterapeutycznej. Warszawa: Wydawnictwo Zielone Drzewo, Instytut Psychologii Zdrowia PTP.
Strelau, I. (red.). (2000). Psychologia. Podręcznik akademicki (tom III). Gdańsk: GWP.
Szewczuk, W. (red.). (1998). Encyklopedia psychologii. Warszawa: Fundacja Innowacja.
Szymoniak, B., Jankowska-Wika, A. (2014). Charakterystyka alkoholowego zespołu płodowego na podstawie przypadku oraz piśmiennictwa. Dental Forum, nr 2.
Urban, B., Stanik, J.M. (red.). (2008). Resocjalizacja. Terapia i praktyka pedagogiczna (tom 1, tom 2). Warszawa: Wyd. Naukowe PWN.
Urban, B. (2000). Zaburzenia w zachowaniu i przestępczość młodzieży. Kraków: Wyd. Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Widera-Wysoczańska, A. (2018). Pijany dom, czyli co dzieje się z dzieckiem alkoholika. W: P. Żak (red.), Gdzie się podziało moje dzieciństwo. O Dorosłych Dzieciach Alkoholików. Kielce: Wydawnictwo Charaktery.
Woititz, J.G. (2000). Dzieci Alkoholików. Warszawa: Wydawnictwo Akuracik.
Wolańczyk, T., Komender, I. (red.). (2005). Zaburzenia emocjonalne i behawioralne u dzieci. Warszawa: Wyd. Lekarskie PZWL.
Woronowicz, B.T. (2009). Uzależnienia. Geneza, terapia, powrót do zdrowia. Warszawa: Wyd. Edukacyjne Parpamedia.
Woronowicz, B.T. (1998). Alkoholizm jest chorobą. Warszawa: Wyd. Parpamedia.
Woydyłło, E. (2004). Wyzdrowieć z uzależnienia. Warszawa: Wyd. Instytutu Psychiatrii i Neurologii.
Woydyłło, E. (1999). Zgoda na siebie. Psycholog o uzależnieniach. Warszawa: Świat Książki.
Woynarowska, B. (red.). (2007). Edukacja zdrowotna. Podręcznik akademicki. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN.
Zielińska, M. (2012). Jak reagować na agresję uczniów? Skuteczne techniki radzenia sobie z problemami. Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia Universalis.
Ziemski, S. (1973). Problem dobrej diagnozy. Warszawa: PWN.
Zimbardo, P.G. (2009). Efekt Lucyfera. Dlaczego dobrzy ludzie czynią zło? Warszawa: Wyd. Naukowe PWN.
Zimbardo, P.G. (1999). Psychologia i życie. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN.
Ziołkowska, J. (2016). Samobójstwo. Analiza narracji osób po próbach samobójczych. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN.
Żak, P. (red.). (2018). Gdzie się podziało moje dzieciństwo. O Dorosłych Dzieciach Alkoholików. Kielce: Wydawnictwo Charaktery.
